HARUN REŞİT KALESİ

Bilindiği kadarıyla 699 yılında Abbasi halifesi Harun-ur Resid tarafından yapılmıştır. Ancak kalenin inşaatı Halife Muhammed El Mehdi zamanında başlamıştır. Yine bilindiği kadar Halife Harun Resid'in bölge valisi Huzeyme Bin Hazim, Halife adına altın ve gümüş paralar bastırmıştır. Kalenin tam olarak tamamlanması Harun Resit'in bölgeye komutan olarak gönderdiği Faraç bey tarafından sağlanmıştır. Bu sırada ortaya çıkan Bizans-Abbasi sinir çatışmalarında önemli bir us görev alan kale, İlçemizin kuzeydoğusunda kurtbeyoglu mahallesi içinde bulunmaktadır. 960'da Bizanslılara geçen kale daha sonra Şeyh Al Davla tarafından alınarak tekrar eski sekli ile Abbasi hizmetine sunulmuştur. Kale ile ilgili söylentiler içinde en önemlisi kaleden başlayarak Harap mevkiine kadar suren yeraltı tünelidir. Söylentiye göre bu tünel insanin rahatça hareket edilebileceği boyuttadır ve kalenin aşağıyla her turlu ilişkisini sağlamak amacıyla yapılmıştır. Bugün kale harabe görünümündedir ve sözü edilen tünel kapanmıştır (Gazeteci-Radyocu-Reklamcı-Araştırmacı; Zeki KURULTAK)

ALMAN KONAĞI

1902 Yılında Anadolu – Bağdat demiryoluna 9 km. uzaklıkta, Almanya imparatorluğu tarafından demiryolu yapımı sırasında inşa edilmiştir.
Alman misyoner örgütlerince okul olarak kullanılmıştır. 1.Dünya savaşı sırasında ya da daha sonra kapatıldığı anlatılır. Bir rivayete göre; burada iki tane Akman doktor ve Hemşire olduğu söylenir. Bunların o zamanlar köylere gidip halı ve kilim dağıttığı, insanları tedavi ettiği söylenir. Köyleri gezen bu hemşirelere de halk tarafından Alaman kızları lakabı takıldığı anlatılır. Bu kadınların burada misyonerlik faaliyetlerinde bu şekilde yürüttüğü sanılmaktadır. Hatta bu kadınlar bazı kimsesiz insanları da yanlarına alarak onlara bakmıştır. Yine anlatılan bir rivayete göre buraya tedavi olmaya gelen bir bey, bu Alaman kızların himayesine alarak bakımını üslendiği kimsesiz bir kıza âşık olur o’nu orada görüp beğenir. Sonrada gelip bu kişiyi Alaman konağında bulunan bu kişilerden ister ve bu kızla evlenir. Daha sonra ise, buradaki misyoner kadınlar tarafından kendilerine postacılık eden, dış hizmetlerini gören Bahçeli Mehmet’e bu koca harap bina bağışlanır ve tapusu Bahçeli Mehmet’e verilir. Bahçeli Mehmet bu koca harap binayı ne yapacağına bir türlü karar veremez. Dönemin Bahçe kaymakamı Milli Eğitim Bakanının bilgileri ve tavsiyeleri ile bu binayı çok uygun bir fiyata Bahçeli Mehmet’ten satın alır.
Bir başka rivayete göre; Osmanlı Devletinin paylaşılması sırasında Aralık 1918 de bu bina Fransızların eline geçer ve “Komut Merkezi” olarak kullanılır. Daha sonra 1920 yılından 1959 yılına kadar “Kurtlar” ilkokulu olarak kullanılır. 1940 yılında da “Düziçi Köy Enstitüsü” bu konakta eğitim – öğretime başlamıştır. Haruniye Bucak Müdürlüğünce de memur ve öğretmenler için lojman olarak ta kullanılır.
Alman konağı binası, 3- 4 katlı olup,35 odadan oluştuğu sanılmaktadır. Yanında da o dönemde yapılmış olan kubbeli bir hamam bulunmaktadır. (Gazeteci-Radyocu-Reklamcı-Araştırmacı; Zeki KURULTAK

TARİHİ KÖPRÜ

Haruniye’nin 4 km. Kuzeyinde Sabun Çayı üzerinde Osmanlılardan kaldığı sanılan tarihi bir köprü bulunmaktadır. Köprünün genişliği 6 metre, uzunluğu ise 30 metre civarındadır.
Bozulması nedeniyle zaman, zaman onarım çalışmaları yapılmıştır. Şu anda köprü Haruniye Kaplıcaları ile ilçe arasındaki asfalt yolun önemli bir geçiş noktasıdır.

HARAP MEVKİİ

Hacılar kasabasının merkezinde kurulduğu varsayılan bir yer altı şehridir. Halk arasında yer altı kalesi olarak anılmaktadır. Karatepe ile benzer bir tarihsel gelişmenin var olabileceği olasılığı üzerinde durulmaktadır. İçinde odaların bulunduğu mağaraların varlığı Karatepe ile aynı doğrultuda. Ancak şu ana kadar hiçbir bilimsel araştırma yapılmamıştır.
Bu gün üzerinde bir mahalle kurulmuştur. Kurtlar kalesinde başlayan tünelin burada bittiği görüşü oldukça yaygındır.

ÇERÇİOĞLU KÖYÜ KALINTILARI

Domuz tepe denilen mevkii de Geç Hitit dönemine ait eserler bulunmaktadır.
Eserler Karatepe Açık Hava Müzesi tarafından korunmaya alınmıştır.

BÖCEKLİ DÜMBÜRDEK MAĞARALARI

Böcekli Köyü Dümbürdek mahallesinin kurulduğu yerin altı mağaralarla doludur. Alibozlu Köyü’nde de şimdi kapanmış olan mağaralar bulunmuştur. Her iki yerdeki mağaraların neolitik döneme ait eserler olduğu sanılmaktadır.

YAZLAMAZLI KÖYÜ KALINTILARI

Yazlamazlı Köyü yakınlarında bulunan kilise araştırma yapılmak için korunmaya alınmıştır. Yazlamazlı Köyü’nde birçok tarihi eserlerin bazıları köylülerin elinde önemsenmeyerek kırılmıştır.